Hipoglikemia to, według definicji medycznej, stan gdy poziom cukru we krwi spada do wartości poniżej 70gm/dl. Dlatego bardzo często nazywana jest „niedocukrzeniem”. Zjawisko to najczęściej diagnozowane jest u osób chorujących na cukrzycę, lub zmagających się z chorobami endokrynologicznymi. Należy zaznaczyć, że hipoglikemia jest bardzo groźna dla zdrowia. W skrajanych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci!

hipoglikemia

Hipoglikemia i jej przyczyny

Cukier (w postaci prostej – glukozy) jest ważnym składnikiem odżywczym dla ludzkiego organizmu. Szczególnie dużo konsumuje go mózg (nawet do 150 gramów na dobę). Hipoglikemia jest wynikiem gwałtownego spadku jego ilości we krwi. Powody tego zjawiska mogą być różne. Do najczęstszych należą:

  • Cukrzyca;

  • Choroby endokrynologiczne;

  • Przedawkowanie insuliny;

  • Niedożywienie;

  • Działania niepożądane niektórych leków;

  • Choroby nowotworowe;

  • Choroby nerek lub wątroby;

  • Zbyt nasilony wysiłek fizyczny.

Bardzo często hipoglikemia występuje u diabetyków. Brak właściwej kontroli nad poziomem cukru oraz nieskuteczna iniekcja insuliny może doprowadzić do występowania tego zjawiska. Dlatego tak ważne jest, aby cukrzycy przywiązywali dużą uwagę do swojej choroby. Pozostawali pod stałą opieką lekarza, stosowali odpowiednią dietę oraz używali wysokiej jakości igieł BD Micro-Fine PLUS 5mm lub BD Micro-Fine PLUS 8mm

Jakie objawy daje hipoglikemia?

Ze względu na nasilenie objawów, hipoglikemia może zostać podzielona na trzy kolejne stopnie:

  1. Hipoglikemia lekka;

  2. Hipoglikemia umiarkowana;

  3. Hipoglikemia ciężka.

Do pierwszych objawów (charakterystycznych dla typu lekkiego) można zakwalifikować uczucie silnego głodu, ogólne osłabienie, nudności, poczucie niepokoju. Kolejnymi mogą być drgawki, zaburzenia koordynacji ruchowej, przyspieszenie akcji serca, senność i zlewne poty. W skrajnych przypadkach dochodzi również do podwójnego widzenia, zaburzenia oddechu i pracy serca, wymiotów, a nawet śpiączki.

Bez względu na to jakie objawy wystąpiły, hipoglikemia jest zjawiskiem niebezpiecznym i nie można jej lekceważyć. Brak cukru w organizmie prowadzi do szybko postępującej degradacji tkanek, którym brakuje ważnego składnika odżywczego. Szczególnie narażony jest mózg, który pobiera go najwięcej. Z tego powodu zignorowana hipoglikemia może być zabójcza!

Hipoglikemia i jej leczenie

Hipoglikemia i jej leczenie zależne jest od nasilenia objawów. W przypadku typu lekkiego oraz umiarkowanego, niezbędne jest szybkie spożycie łatwo przyswajalnych cukrów prostych. W tym przypadku należy podać osobie chorej słodki napój (ale nie słodzony sztucznym słodzikiem!) lub wodę z glukozą.

Kolejnym krokiem powinno być zjedzenie posiłku zawierającego cukry złożone (owoce, jogurty, ziemniaki). Spowoduje to podniesienie poziomu glukozy we krwi na dłuższy czas, tak aby była uwalniana do krwioobiegu stopniowo.

Hipoglikemia ciężka wymaga podjęcia bardziej stanowczych kroków. Aby organizm jak najszybciej przyswoił dawkę cukru, niezbędne jest dożylne podanie glukozy lub domięśniowe – glukagonu. Pozwala to zatrzymać procesy odpowiedzialne za degradację tkanek. Następnie należy stale monitorować poziom cukru we krwi i (w razie konieczności) uzupełniać go poprzez przyjmowane pokarmy.

Hipoglikemia i efekt „odbicia”

Ludzki organizm posiada naturalne mechanizmy obronne, których zadaniem jest niedopuszczanie aby występowała hipoglikemia. Bazują one na układzie nerwowym i hormonalnym. Niestety wiele z nich działa z opóźnieniem. Często dość dużym. Zdarzają się przypadki, w których osoba chora uzupełniła poziom cukru, zanim organizm uwolnił do krwioobiegu właściwą dawkę hormonów. W takich sytuacjach mówi się o efekcie „odbicia”. Polega on na przerodzeniu się zbyt niskiego poziomu cukru w zbyt wysoki (hiperglikemię), który jest równie niebezpieczny. Z tego powodu hipoglikemia nie może być bagatelizowana. Osoba, u której doszło do tego zjawiska, powinna skrupulatnie monitorować poziom glukozy we krwi przez minimum 12 godzin od zdarzenia. W przypadku niepokojących odczytów – szybko reagować.

Autor: Michał Roszkowski

Bibliografia:

- Dominika Rokicka, Bogdan Marek, Dariusz Kajdaniuk, Marta Wróbel, Aleksandra SzymborskaKajanek, Monika Ogrodowczyk-Bobik, Agata Urbanek, Szymon Janyga, Halina Borgiel-Marek, Krzysztof Strojek, Hipoglikemia w schorzeniach endokrynologicznych, diabetologicznych i internistycznych, „Via Medica”, 2019. 

- Lidia Kania, Hipoglikemia w cukrzycy typu 1, Klinika Chorób Wewnętrznych, Endokrynologii i Diabetologii, 2017.

Newsletter

Subskrybuj nasz newsletter.